Now Reading
วิธีบูชาพระแม่ลักษมี ในค่ำคืน ‘ดิวาลี’ เพื่อความมั่งคั่ง

วิธีบูชาพระแม่ลักษมี ในค่ำคืน ‘ดิวาลี’ เพื่อความมั่งคั่ง

ตามความเชื่อของชาวฮินดูและชาวอินเดียโบราณ ค่ำคืนดิวาลี (Diwali) เป็นช่วงเวลาที่ชาวอินเดียและชาวฮินดูทั่วโลก เตรียมต้อนรับ ‘พระแม่ลักษมี’ เทพีแห่งความมั่งคั่ง ความรุ่งเรือง และความงาม การบูชาพระแม่ในคืนนี้ไม่ใช่เพียงเพื่อเงินทอง แต่เพื่อเชื่อมโยงชีวิตกับ ทุนทางวัฒนธรรมและความสมดุลในชีวิต

 ชาวฮินดูเชื่อว่า พระแม่ลักษมีจะเสด็จลงมายังบ้านที่สะอาด สว่าง และบ้านที่ประดับตกแต่งด้วย ‘รังโกลี’ (ศิลปะจากทรายสีหรือดอกไม้) และตะเกียงน้ำมัน เพื่อบ่งบอกถึงความพร้อมของเจ้าของบ้านที่จะรับพรจากเทพีผู้มั่งคั่งและงดงาม อีกทั้งความงามยังเป็นภาษาสากล ที่สื่อสารกับพระแม่ลักษมีว่า ผู้คนเปิดใจและพร้อมรับความรุ่งเรืองที่จะเข้ามาในชีวิตต่อจากนี้

Installation Art ชั่วข้ามคืนดิวาลี เมื่อบ้านคือแกลเลอรีที่เปล่งประกาย

สิ่งที่ทำให้ดิวาลีแตกต่างจากเทศกาลอื่นคือการผสานระหว่างศรัทธาและสุนทรียะ โดยมีบ้านและพื้นที่สาธารณะต่าง ๆ ที่ประดับตกแต่งอย่างประณีตงดงามกลายเป็นแกลเลอรีแห่งแสงสว่างยามค่ำคืน กลิ่นหอมของดอกไม้และขนมหวานของชาวอินเดีย ระคันไปกับเสียงเพลงและหัวเราะของผู้คน การจัดวางสิ่งของบูชาทุกชิ้นเหมือนเป็น installation art ชั่วข้ามคืน

ในคืนดิวาลี พระแม่ลักษมีจะเสด็จลงมายังบ้านที่สว่าง สะอาด และจัดเตรียมทุกอย่างไว้อย่างปราณีต เพื่อประทานพรแห่งความรุ่งเรืองให้แก่ครอบครัว การบูชาพระแม่ลักษมีไม่ใช่เพียงพิธีกรรมเก่าแก่ หากแต่เป็น choreography ของพื้นที่ที่เต็มไปด้วยแสงสว่างและสัญลักษณ์ต่าง ๆ ที่เปี่ยมด้วยความหมาย บ้านที่สะอาดและมีระเบียบ คือสัญลักษณ์ของความพร้อมรับความเจริญ ดอกดาวเรืองและรังโคลี เปรียบเหมือนการปูพรมทองต้อนรับเทพี ขนมหวานและตะเกียงน้ำมัน เปรียบเหมือนชีวิตที่เต็มไปด้วยความสุขและแสงสว่างนำทาง ทุกองค์ประกอบที่จัดวางราวกับบทกวีที่สื่อถึงความศรัทธา ความงาม และความพร้อมที่จะต้อนรับเทพีผู้มาเยือน

วิธีบูชาพระแม่ลักษมี ตามความเชื่อดั้งเดิม

การบูชาพร้อมตั้งใจขอพรไม่ได้หมายถึงเพียง ‘ความร่ำรวย’ แต่ยังหมายถึงการสร้าง ความมั่งคั่งเชิงวัฒนธรรมและความสมดุลชีวิต ซึ่งสะท้อนทั้งความสงบจิตใจและความสัมพันธ์ในครอบครัว โดยมีวิธีในการบูชาพระแม่ลักษมีในช่วงดิวาลี ดังนี้

  1. ทำความสะอาดบ้าน: ทำความสะอาดบ้านอย่างพิถีพิถัน เพื่อขจัดสิ่งไม่ดีและเตรียมบ้านสำหรับต้อนรับพระแม่ลักษมี
  2. จัดลวดลายรังโคลี หรือดอกไม้: ตกแต่งหน้าบ้านด้วยทรายสีเป็นรูปดอกไม้ หรือตกแต่งบริเวณหน้าหน้าบ้านด้วยดอกดาวเรือง ดอกไม้สีเหลือง แดง ชมพู หรือศาลพระภูมิให้สวยงาม
  3. เตรียมขนมหวานและน้ำมันตะเกียง:  ขนมหวานสื่อถึงความหวานชื่นในชีวิต ส่วนแสงตะเกียงสื่อถึงแสงสว่างที่จะขับไล่ความมืดมนและสิ่งไม่ดีทั้งหลายออกจากชีวิต
  4. ตั้งจิตอธิษฐานและสวดมนต์: ขอพรเพื่อความเจริญรุ่งเรือง ความสงบ และความสมดุลของชีวิต

โดยพิธีบูชาพระแม่ลักษมีในวันดิวาลีปีนี้ จะตรงกับวันที่ 20 ตุลาคม 2568 การบูชาจะจัดขึ้นในช่วงเวลาระหว่าง 19:00–21:00 น. ส่วนประเทศอินเดีย กรุงนิวเดลี จะจัดพิธีบูชาเวลา 19.08 – 20.18 น. (ในอินเดียจะบูชาแตกต่างกันตามช่วงเวลาของแต่ละเมือง) ซึ่งเป็นเวลาที่พระแม่ลักษมีทรงพลังที่สุด การบูชาในช่วงเวลานี้จะนำพาความรุ่งเรืองและความมั่งคั่งมาสู่ครอบครัว

การบูชาที่เป็นทั้งศรัทธาและสุนทรียะแห่ง Urban Lifestyle

เทศกาลดิวาลีสะท้อนการแสดงออกทางวัฒนธรรมแบบร่วมสมัยเช่นกัน แม้ว่าจะมีรากฐานจากพิธีกรรมโบราณ แต่รูปแบบ urban ในทุกวันนี้ มาพร้อมกับแรงบันดาลใจใหม่ในโลก City Culture เมืองต่าง ๆ จะคึกคักด้วยการค้าขายทองคำ เครื่องประดับจากอัญมณี อีกทั้งการจัดบ้าน การประดับตกแต่งบ้านเรือน ศาสนสถาน และสถานที่สำคัญต่าง ๆ ของชุมชน กลายเป็น Performance Art ของเมืองที่ส่งสัญญาณว่า “เราพร้อมรับความเจริญในทุกมิติ” เทศกาลนี้ยังสะท้อนถึง Cultural Prosperity หรือความรุ่งเรืองที่เกิดจากการสืบทอดศิลปะ ประเพณี และความรู้สึกเชิงสังคม ไม่ใช่เพียงตัวเลขทางการเงิน

สำหรับชาวเมืองที่ใช้ชีวิต fast-paced การเตรียมบ้านให้พร้อมสำหรับบูชาพระแม่ลักษมี เปรียบเสมือนการชวนให้เราปรับชีวิตให้เนิบช้า การจัดบ้าน ทำความสะอาด ตกแต่งบ้านด้วยรังโคลี หรือดอกไม้ เป็นวิธีที่ผู้คนเชื่อมต่อกับความเชื่อในอดีตได้อย่างลึกซึ้ง พิธีบูชาที่กลายเป็นช่วงเวลาแห่งการดูแลเอาใจใส่ (moment of curation) บ้านเรือน ศาสนสถาน และสถานที่สำคัญของชุมชน การเลือกใช้สี แสง และรูปแบบต่าง ๆ เพื่อสร้างประสบการณ์ที่สวยงามและมีพลัง เทศกาลนี้ไม่ได้เป็นเพียงวันหยุดของชาวอินเดีย แต่เป็นการประกาศความพร้อมรับความเจริญรุ่งเรืองทั้งทางวัฒนธรรมและชีวิต

เกร็ดสนุก ๆ แบ Urban Cult ของดิวาลีในเมืองใหญ่

  • ดิวาลีไม่ได้เป็นแค่เทศกาลแห่งแสงหรือความศรัทธา แต่เป็นเครื่องจักรเศรษฐกิจ-วัฒนธรรม (Economic-cultural Engine) ที่เชื่อมโยงผู้คน สินค้า และความเชื่อเข้าด้วยกัน การใช้เงินเพื่อ “จัดบ้านให้สวย” กลายเป็นแรงขับเคลื่อนการค้าขายทั้งในตลาดท้องถิ่นและออนไลน์ พิธีกรรมและงานเฉลิมฉลองถูกสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น ทำให้วัฒนธรรมมีมูลค่าและความยั่งยืน
  • การซื้อขายทองคำจะพุ่งสูงในช่วงเวลานี้ สื่อถึงความพร้อมรับความรุ่งเรืองและความมั่งคั่งในเชิงสัญลักษณ์
  • หลายบ้านใช้ installation art แบบ DIY ง่าย ๆ เพื่อให้เข้ากับยุคสมัย ผสมผสานรังโคลีแบบดั้งเดิม
  • ถนนบางสายถูกเนรมิตเป็นแกลเลอรีแห่งแสงสว่างกลางเมืองในช่วงเวลาสั้น ๆ ชุมชนร่วมมือในการตกแต่งถนนและพื้นที่สาธารณะ ราวกับการสร้าง Installation art ชั่วข้ามคืน
  • ชาวอินเดียจะซื้อของและเข้าร่วมกิจกรรมไม่ใช่แค่เพื่อพิธีกรรมเท่านั้น แต่เพื่อสร้างประสบการณ์ชีวิต Urban Cult ที่เต็มไปด้วยสุนทรียะและความงาม

ความสมดุลคือ luxury ของชีวิต

                แม้เทศกาลจะเน้น cultural prosperity หากแต่ยังย้ำเตือนว่า ‘ความมั่งคั่ง’ (Wealth) ที่แท้จริงคือความสุขแบบองค์รวม (Holistic) อันประกอบด้วย ครอบครัว ความสัมพันธ์ สุขภาพ และความมั่งคงในชีวิต สิ่งที่ส่งเสริมให้เทศกาลมีความหมายลึกซึ้งมากขึ้น ดิวาลีจึงเป็นเทศกาลที่ทั้งความร่วมสมัย (Urban), ความหรูหรา (Luxe) และเปี่ยมด้วยจิตวิญญาณ (Soulful) ในเวลาเดียวกัน เป็นบทกวีแห่งแสงสว่างและศิลปะแห่งการจัดวาง ที่สะท้อนความรุ่งเรืองเชิงวัฒนธรรมและความสมดุลชีวิต

กดติดตามเราได้ที่

website       :  www.fyibangkok.com

facebook     : https://www.facebook.com/fyibangkok

instagram    : https://www.instagram.com/fyibangkok

twitter         : https://twitter.com/fyibangkok

youtube       : https://www.youtube.com/channel/UChhOQmckv2fqgkXJZ-Q1nCA

ส่งข่าวประชาสัมพันธ์ถึงกองบรรณาธิการ : pr.fyibangkok@gmail.com 
โทรศัพท์ 096 449 9516

รัสรินทร์ สุนทรกมลรัศมิ์